Басты бет / Факультеттер және кафедралар / Бұлашев Айтбай Қабыкешұлы
Бұлашев Айтбай Қабыкешұлы

Бұлашев Айтбай Қабыкешұлы

 

Ветеринария ғылымдарының докторы, микробиология

және биотехнология кафедрасының профессоры

Кабинет 2207, Байланыс телефоны: +7-701-516-84-06

e-mail: a.bulashev@kazatu.edu.kz

Ғылыми мүдделер саласы

Жұқпалы ауруларды және азық-түлік қауіпсіздігін балау әдістерін жетілдіру.

Жүргізетін пәндері

Microbiology; Veterinary Immunology; Modern problems of Biotechnology in Veterinary Medicine and Animal Husbandry. 

Ағымдық зерттеу жобалары

- Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберіндегі 2024-2026 жылдарға арналған «Азық-түлік өнімдерінің қауіпсіздігі деңгейін арттыру» ғылыми-техникалық бағдарламасының жетекшісі;
- Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің 2023-2025 жылдарға арналған «Бруцеллезді диагностикалауға арналған рекомбинантты белоктар негізінде ЖГАР жинағын әзірлеу» ғылыми жоба грантының жетекшісі.

Жетекшілік ететін магистранттары мен докторанттары

- 6М070100 – «Биотехнология» мамандығының магистранттары Кукаева Анара Қайырбекқызы және Жармаханова Аружан Салтанатқызы;
- 8D09 «Ветеринария» мамандығының докторанты Джангулова Әсем Нұржанқызы.

Білімі

1973-1978 жж.

Целиноград ауыл шаруашылығы институты, ветеринария факультеті

1978 ж. 

Целиноград ауылшаруашылық институты, Ветеринарлық дəрігер

1982-1984 жж.

Целиноград ауылшаруашылық институтының (ЦАШИ) және Н.Е.Бауман атындағы Қазан мемлекеттік ветеринарлық академиясының (КМВА) аспирантурасында оқу

1986-1988 жж.

КСРО ҒА М.М.Шемякин атындағы Биоорганикалық химия институтында тағылымдамадан өту, Мәскеу қ.

1989 -1990 жж

К.И.Скрябин атындағы Ветеринарлық академиясының базасында КСРО Ауыл шаруашылығы министрлігі жанындағы ағылшын тілі курстарында оқу, Мәскеу қ.
1991 ж

АҚШ-ның Айова штатындағы National Animal Disease Center ғылыми орталығында тағылымдамадан өту

Еңбек жолы

1978-1980 Кеңес Армиясы қатарындағы әскери қызмет
1980-1982  ЦАШИ-ның  Зоогигиена және микробиология кафедрасының ассистенті
1982-1984  ЦАШИ және КМВА аспиранты
1984-1986   ЦАШИ-ның  Зоогигиена және микробиология кафедрасының ассистенті
1986-1988   КСРО ҒА М.М.Шемякин атындағы Биоорганикалық химия институтының стажері, Мәскеу қ.
1987-1989 ЦАШИ-ның  Зоогигиена және микробиология кафедрасының доценті
1989-1992 ЦАШИ Биотехнология орталығының иммунохимия зертханасының меңгерушісі
1992-1993 ЦАШИ Биотехнология орталығының бөлім меңгерушісі
1993-2004 Ақмола ауыл шаруашылығы институтының ғылыми жұмыстар және халықаралық байланыстар жөніндегі проректоры.
2004-2011  Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің ректоры
2011 –  по наст.время  Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университетінің Микробиология және биотехнология кафедрасының профессоры 

Біліктілікті көтеру

- VIP-семинар: «Зерттеу университеттері және инновациялар – британдық тәжірибені Қазақстанда пайдалану мүмкіндіктері», British Council Қазақстан, Алматы, 2011 ж.
- Еуропалық Одақ Эразмус-Мундус бағдарламасы: «Генуя университетінің (Италия) оқу үдерісінде қолданылатын кредиттік оқыту технологиясы», 2013 ж.
- Н.Е.Бауман атындағы Қазан мемлекеттік ветеринарлық медицина академиясында «Ветеринариялық микробиология, вирусология және иммунология» пәні бойынша 72 сағаттық біліктілікті арттыру курстары, Қазан қ., Ресей, 2022 ж.
- Семинар: «ПТР, ИФА преаналитиктен нәтижеге дейін», Астана, 2023 ж.
- Семинар: «Жоғары оқу орнының оқу үдерісінде инновациялық технологияларды қолданудың заманауи тенденциялары», Астана, 2023 ж.

Марапаттар, құрмет грамоталары

  • Орден «Құрмет», 2007 г.
  • Президент Н.Назарбаевтың алғыстары 2005 г. и 2010 ж.
  • Академик А.И. Бараев атындағы Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты,  2002 г.
  • « Білім беру ісінің үздігі», 1997 г.
  • « Қазақстан Республикасының ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі үшін» , 2002 г.
  • «Үлкен спорттың ізбасарларын даярлауға қосқан үлесі үшін», 2008 ж.
  • «Қазақстан Конституциясына 10 жыл», 2005 ж.
  • «Қазақстан Республикасының Парламентіне 10 жыл», 2006 ж.
  • «Астананың 10 жылдығы», 2007 ж.
  • «Қазақстан Тəуелсіздігіне 20 жыл», 2011 ж.
  • «Қазақстан Тəуелсіздігіне 30 жыл», 2021 ж.
  • «Ауыл шаруашылығының үздігі»,  2020 ж.
  • «Еңбек ардагері», 2022 ж.
  • «ЖОО үздік оқытушысы» мемлекеттік грантының иегері, 2014 ж.
  • 2022 жылдың мемлекеттік ғылыми стипендияның иегері.

Ғылыми еңбектері

Пофессор А.Қ. Бұлашев 300-ден астам ғылыми және оқу-әдістемелік еңбектердің авторы. Scopus/Web of Sciences дерекқорындағы журналдарда жарияланған ең маңызды мақалалары:

1.Mussakhmetov A., Kiribayeva A., Daniyarov A., Bulashev A. , Kairov U. and Khassenov B. Genome sequence and assembly of the amylolytic Bacillus licheniformis T5 strain isolated from Kazakhstan soil //BMC Genomic Data (2024) 25:3.-Р.1-6., https://doi.org/10.1186/s12863-023-01177-82. 
2. Amanzholova M.,  Shaizadinova A.,  Bulashev A. and Abeldenov S. Genetic identification of Staphylococcus aureus isolates from cultured milk samples of bovine mastitis using isothermal amplification with CRISPR/Cas12a-based molecular assay // Veterinary Research Communications, Vet Res Commun. 2024 Feb;48(1):291-300. doi: 10.1007/s11259-023-10212-z. ; Q1.
3. Bulashev A.K., Eskendirova S. Brucellosis detection and the role of Brucella spp. cell wall proteins // Veterinary World. -2023.-16(7): 1390–1399, doi: 10.14202/vetworld.2023.1390-1399, citations -0, percentile-79, Q2;  
4. Bulashev, A., Eskendirova, S; Ingirbay, B., Syzdykova, A., and Zhagipar, F. (2023) "Validation of a chimeric proteins-based ELISA for the diagnosis of brucellosis in Kazakhstan," Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences: Vol. 47: No. 6, Article 10. https://doi.org/10.55730/1300-0128.4329
5. Shaizadinova A., Amanzholova M., Kirillov S., Bulashev A., Abeldenov S. Rapid and highly sensitive LAMP-CRISPR/Cas12a-based identification of bovine mastitis milk samples contaminated by Escherichia coli // Journal of Agriculture and Food Research. ‒ 2023. ‒ №14. ‒ С. 100721, DOI: 10.1016/j.jafr.2023.100721, citations -0, percentile-78, Q1;
6. Mendybayeva A., Abilova Z., Bulashev A., Rychshanova R. Prevalence and resistance to antibacterial agents in Salmonella enterica strains isolated from poultry products in Northern Kazakhstan  // Veterinary World. - 2023. - Vol. 16(3). - P.657-667. DOI: 10.14202/vetworld.2023.657-667 , citations -0, percentile-80, Q2;  
7. Baymenov B.M., Bulashev A.K., Сhuzhebayeva G.D., Aliyeva G.K., Beishova I.S., Kokanov S.K., and Raketsky V.A. (2023) Phenotypic and genotypic resistance to antibiotics in Staphylococcus aureus strains isolated from cattle milk in Northern Kazakhstan // Veterinary World. – 2023. - Vol. 16(9). - P. 1815-1820. DOI: 10.14202/vetworld.2023.1815-1820. CiteScore 2022 - 3.2, citations -0, percentile-80, Q2;  
8. Bulashev A.K., Ingirbay BK, Mukantayev KN, Syzdykova AS Evaluation of chimeric proteins for serological diagnosis of brucellosis in cattle // Veterinary World.-2021.- 14(8): 2187-2196, doi: 10.14202/vetworld.2021.2187-2196, citatuions-4/3,percentile-80, Q2; 
9. Ryskeldinova S., Zinina N., Kydyrbayev Z., Yespembetov B., Kozhamkulov Y., Inkarbekov D., Assanzhanova N., Mailybayeva A., Bugybayeva D., Sarmykova M., Khairullin B., Tabynov K., Bulashev A., Aitzhanov B., Abeuov Kh., Sansyzbay A., Yespolov T., Renukaradhya G., Olsen S., Oñate A. and Tabynov K. Registered Influenza Viral Vector Based Brucella abortus Vaccine for Cattle in Kazakhstan: Age-Wise Safety and Efficacy Studies // Frontiers in Cellular and Infection Microbiology// published: 01 July 2021, Volume 11, Article 669196, doi: 10.3389/fcimb.2021.669196, citations-2/1, percentile 72, Q1;
10.  Bulashev A.K., Akibekov O., Syzdykova A., Suranshiyev Zh., Ingirbay B. Use of recombinant Brucella outer membrane proteins 19, 25, and 31 for serodiagnosis of bovine brucellosis // Veterinary World. - 2020.- Vol. 13(7). - P.1439-1447, DOI: www.doi.org/10.14202/vetworld.2020.1439-1447; citations-7/5, percentile 80, Q2;
11. Kiyan V., Bulashev A., Zhumalin A., Smagulova A., Lider L. Immunogenicity and antigenicity of Opisthorchis felineus proteins // Adv. Anim. Vet. Sci.-2020.- Vol.8(9)/-P. 933-939; DO I:  http://dx.doi.org/10.17582/journal.aavs/2020/8.9.933.939; citations-0, percentile 31, Q3. 
12. Bulashev A.K., Akibekov O., Suranshiyev Zh., Ingirbay B., Eskendirova S. Serodiagnostic potential of Brucella outer membrane and periplasmic proteins // Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences.- 2019.-V. 43.-P. 486-493; DOI:10.3906/vet-1902-75; citations-4/1, percentile 51, Q3.
13. Bulashev A.K., Jakubowski T., Mukantayev K.N., Tursunov K., Kiyan V., Zhumalin A. Using combined recombinant protein in the diagnosis of bovine brucellosis // Medycyna Weterynaryjna.- 2018.- Vol. 74 (3). – P.193-198; DOI: dx.doi.org/10.21521/mw.6079; Q4. 
14. Bulashev A.K., Jakubowski T., Tursunov K., Kiyan V., Zhumalin A. Immunogenicity and  antigenicity of Brucella recombinant outer membrane proteins// J. Veterinarija ir Zootechnika (Vet Med Zoot).- Vol. 76 (98).- 2018.-P.17-24;  https://vetzoo.lsmuni.lt/2018-76-en/ Q4.
15. Kiyan V.S., Bulashev A.K., Katokhin A.V. Opisthorchis felineus and Metorchis bilis Metacercariae in Cyprinid Fish Leuciscus idus in Nura-Sarysu River, Kazakhstan// Korean Journal of Parasitology. - 2018. - Vol.56, No.3. - P.267-274; https:// DOI: .org/10.3347/kjp.2018.56.3.267; Q3.
16. Bulashev A.K., Suranshiev Z.A., Akibekov O.S., Akanova Z.Z., Abulgazimova G.A. 2017: Serological diagnosis of cystic echinococcosis in cattle // Folia Parasitol. 64: 005; DOI:10.14411/fp.2017.005; Q3.
17. Bulashev A.K., Akibekov O, Tokpan S, Serikova S, Abulgazimova G. Hematological and Serological Investigation of Dogs during Experimental Echinococcosis // Cardiovascular and  Hematological  Agents in Medicinal Chemistry.-2016.-Vol.14, №1.-P.59-67; DOI: 10.2174/1871525714666160509130539; Q3.
18. Bulashev A.K., Borovikov S.N., Serikova S.S., Suranshiev Z.A., Kiyan V.S., Eskendirova S.Z. 2016: Development of an ELISA using anti-idiotypic antibody for diagnosis of opisthorchiasis. Folia Parasitol. 63: 025; DOI:10.14411/fp.2016.025; Q3.
19. Shenzhanov, K.T., Bulashev, A.K., Bakirova, G.A. . Using monoclonal antibodies in developing ELISA for diagnosing bovine tuberculosis //Veterinarski Arhiv, 2003, 73(2), pp. 81–93.
20. Karalnik, B.V., Studentsova, V.K.,  Bulashev, A.K., Dmitriev, A.F., Mukanov, K.K. Brucellar antibody erythrocyte diagnosticum prepared from monoclonal antibodies //Zhurnal Mikrobiologii Epidemiologii i Immunobiologii, 1991, 68(4), pp. 63–66.