С.Сейфуллин атындағы ҚазАТЗУ «Жылу энергетикасы» кафедрасының т.ғ.д., доценті. Office 1123, ұялы телефон. тел. +7(701)31-55-992 E-mail: otrar_kz@mail.ru

Оқытылатын пәндер мен курстар

Technological methods to reduce the formation of harmful emissions at thermal power plants, Методы предельного энергосбережения, Жылу техникасындағы материалтану,  Конструкционные материалы в теплогазоснабжении и вентиляции, Особенности использования вторичных энергетических ресурсов, Жоғары температуралық процестер мен қондырғылар.

Зерттеудің негізгі бағыттары

Автор техногендік қалдықтарды өңдеуге арналған қож өнімділігі 1,5 т/сағ жаңа буынның тәжірибелік балқыту реакторын жасап, сынақтан өткізді (1-3-суретті қараңыз).

Балқыту реакторының негізінде мыналар әзірленуде:

1) қазандық қондырғыларының пайдаланылған газдарындағы көмірқышқыл газынан көміртекті регенерациялау технологиясы;

3) Екібастұз көмірін қайта өңдеу кезінде сутегімен байытылған синтез газын алу технологиясы;

4) Шалқия кен орны үшін сульфидті қорғасын концентраттарын өңдеудің энергия үнемдейтін, қалдықсыз және экологиялық таза технологиясы;

5) домна пештерінің пайдаланылған каупер газдарының көмірқышқыл газынан көміртекті регенерациялау технологиясы;

6) Қаратау фосфориттерін азықтық фторсыздандырылған фосфаттарға және құрамында фосфоры бар қалдықтарды минералды тыңайтқыштарға қайта өңдеудің энергия үнемдейтін технологиясы;

7) қалайы сублиматтарын алудың жаңа мырыш әдісіне негізделген Сырымбет кен орнындағы қалайы концентраттарын өңдеудің энергияны үнемдейтін, қалдықсыз технологиясы.

Білім

1964-1969 жж. Ұлы Қазан төңкерісі атындағы Иваново энергетика институты., РСФСР, «Өнеркәсіптік жылу энергетикасы инженері» мамандығы бойынша.

1986-1991 жж. В.И. Ленин атындағы Мәскеу энергетика институтының аспирантурасында. 05.14.04, Өнеркәсіптік жылу энергетикасы мамандығы бойынша техника ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу.

2010 жыл. Абишева Ж. атындағы Қарағанды ​​химия-технологиялық институтында докторлық диссертация қорғады, мамандығы 05.16.02, «Қара, түсті және сирек металдар металлургиясы».

Еңбек стажы, (55 жыл)

1969 – 1971 жж. «Маңғышлақ нефтегазострой» тресі, Өзен қаласы, механикаландырылған жұмыстар бөлімінің ауыр машина паркінің механигі.

1971–1976 жж. Фосфор тұздары зауытының бу энергетикалық цехының ауысым бастығы, Шымкент қаласы.

1976 – 1998 жж. «Средазцветметэнерго» тресінің мамандандырылған жөндеу-монтаждау басқармасы бастығының орынбасары, Шымкент қаласы.

1998-2012 жж. «Отырар» ЖШС директоры, энергия үнемдейтін технологияларды тәжірибелік зерттеу үшін, Шымкент қ.

2012-2024 жж. С.Сейфуллин атындағы ҚазАТУ «Жылуэнергетика» кафедрасының доценті, Астана қ.

Марапаттар, құрмет грамоталары

1) «Астана ЭКСПО-2017» халықаралық мамандандырылған көрмесінің «Нұр-Әлем» павильонында қойылған энергия үнемдейтін балқыту реакторының макетін орнатқаны үшін Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Құрмет грамотасы.

2) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің «Қазақстан Республикасы ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі үшін» төсбелгісі 2017 ж.

3) Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің «Құрметті энергетик» төс белгісі, 2021 ж.

4) «Сәкен Сейфуллин атындағы медаль» төс белгісі, 2023 ж.

Біліктілікті арттыру

1) IELTS-5.5 емтиханын тапсыру, British Council, Астана, 2020 ж.

2) «Жылу техникасы және жылуэнергетика» бағыты бойынша «Жоғары температуралық технологиядағы энергияны экстремалды үнемдеу әдістері» тақырыбы бойынша біліктілікті арттыру курсы, 72 сағат, 2022 ж., Еуразия инновациялық университеті.

3) «Жылу техникасындағы материалтану» тақырыбы бойынша біліктілікті арттыру курсы, 72 сағат, 2022 ж., Торайғыров атындағы университет.

Жарияланымдар

106 ғылыми жарияланымы бар, оның ішінде 3 монография, 8 патент, Scopus және Web of Science журналдарында 8 мақала, оның ішінде төрті Q1- мақаласы, 87-98 пайыздық көрсеткішпен. Хирша-index 3. https://orcid.org/0000-0003-2666-5484Scopus Author ID: 57200109144 Web of Science ResearcherID: AAS-8832-2020 https://iopscience.iop.org/issue/1742-6596/2211/1https://doi.org/10.31643/2018/6445.22

2019-2023 жылдарға арналған зерттеу тақырыбы бойынша ең маңызды жарияланымдар:

1) Bayandy Dikhanbaev, Chandima Gomes,, Aristan Bayandievich Dikhanbaev. Design and implementation of an energy-saving melting reactor. Case Studies in Thermal Engineering 26 (2021) 101003. www.elsevier.com/locate/csite. Рр.1-10.

2) Sultan Ybray, Arystan Dikhanbaev, Bayandy Dikhanbaev, Almagul Mergalimova, Aleksandar Georgiev. Development of a technology for the production of hydrogen-enriched synthesis gas with waste-free processing of Ekibastuz coal. Energy 278 (2023) 127817, www.elsevier.com/locate/energ, рр.1-12.

3) Bayandy Dikhanbaev, Chandima Gomes, Aristan Bayandievich Dikhanbaev. Energy Efficient System for Galena Concentrate Processing. IEEE Access, VOLUME 7, 2019. 23389- 23395.

4) Sultan Ybray, Arystan Dikhanbaev, Bayandy Dikhanbaev, A. K. Mergalimova, A. G. Georgiev. On the problem ofobtaining high-hydrogen water gas during the processing of Waelz clinker. Fifth International Scientific Conference, alternative energy sources, materials and technologies AESMT ’22. Proceedings of short papers .Volume 4. Veliko Tarnovo, Bulgaria, 27 - 28 June 2022. Pp.109-111.

5) А.Б. Диханбаев, Б.И. Диханбаев, С.Б. Ыбрай, Ж.Т. Бекишева. Разработка безотходной технологии переработки золоотвалов электростанций с полной декарбонизацией отходящих газов. News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series chemistry and technology issn 2224-5286, volume 2, number 451 (2022), 74-92. https://doi.org/10.32014/2022.2518-1491.10.4. 74-92 c.

6) Диханбаев Б. И., Диханбаев А. Б. К проблеме утилизации диоксида углерода отходящих газов котлов электростанций при сжигании высокозольных углей. Комплексное Использование Минерального Сырья. № 4 (315), 2020. ISSN-L 2616-6445, DOI: 10.31643/2020/6445.34. 33-41.

7) Dikhanbaev, B., Dikhanbaev, A. B., Sultan, I., & Rusowicz, A.: Development of hydrogen-enriched water gas production technology by processing Ekibastuz coal with technogenic waste. Archive of Mechanical Engineering, LXV(2), 2018, 221–231. http://doi.org/10.24425/12302

8) Диханбаев Б.И. Монография. Интенсивное ресурсоэнергосбережение в переработке минерального сырья . ТОО «Aktaulova’s». ISBN 978-996-579-985-3. - Астана. - 2018. - 204 c.

9) А.Б. Диханбаев, Б.И. Диханбаев. К вопросу минимизации выбросов диоксида углерода в атмосферу при

переработке техногенных отходов. Комплексное Использование Минерального Сырья. № 3 (314), 2020 - 40-49 с. ISSN-L 2616-6445. DOI: 10.31643/2020/6445.25.

10) Arystan Dikhanbaev, Bayandy Dikhanbaev, Sultan Ybray, Zhaksylyk Akbota,

Talipov Olzhas and Tanirbergenov Nariman. On the problem of obtaining extra hydrogen-containing synthesis gases during gasification of high-ash coal using iron-containing slags. TBET-2021. Journal of Physics: Conference Series. 1-5с. doi:10.1088/1742-6596/2211/1/012002.

11) Bayandy I. Dikhanbaev, Artur Rusowicz, Arystan B. Dikhanbaev, Ibray Sultan. On the issue of waste-free combustion of ekibastuz coal and utilization of carbon dioxide in waste gases. N 6 (151) - 2020 Rynek Energii. - с.71-76.

1-сурет-СО2 газдарын декарбонизациялау және қалдықтарды қайта өңдеу тақырыбы бойынша ағылшын тілінен ашық сабақ

2-сурет – Өнеркәсіптік қалдықтарды өңдейтін тәжірибелік қондырғы

3-сурет - Өндірістік қалдықтарды өңдеу бойынша тәжірибелік базаның жалпы көрінісі